ΧΕΙΡΟΝΟΜΙΕΣ - ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ

Όταν μιλάμε, συχνά κάνουμε ταυτόχρονα κινήσεις των χεριών που ονομάζονται χειρονομίες. Αν και σχεδόν όλοι κάνουν χειρονομίες όταν μιλάνε, συνήθως δεν παρατηρούμε καν τις χειρονομίες. Οι χειρονομίες μας παίζουν σημαντικό ρόλο βοηθώντας μας να μαθαίνουμε και να θυμόμαστε! Όταν βλέπουμε άλλους ανθρώπους να κάνουν χειρονομίες όταν μιλούν - ή όταν χειρονομούμε όταν μιλάμε μόνοι μας - είναι πιο πιθανό να θυμόμαστε τις πληροφορίες για τις οποίες μιλάμε παρά αν δεν εμπλέκονται χειρονομίες. Οι χειρονομίες μας μπορούν ακόμη και να υποδείξουν πότε είμαστε έτοιμοι να μάθουμε νέα πράγματα! 

Σε αυτό το άρθρο, εξηγούμε πώς οι χειρονομίες μπορούν να βοηθήσουν στη μάθηση. Ενώ τα μικρά παιδιά διαμορφώνουν και διευρύνουν το λεξιλόγιό τους, οι χειρονομίες βοηθούν τα παιδιά να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ των λέξεων και του κόσμου στον οποίο ζουν.

Οι χειρονομίες είτε παρέχουν επανάληψη εννοιών είτε προέκταση της έννοιας για την οποία γίνεται λόγος, και οι δύο είναι σημαντικές για τα μικρά παιδιά για την ενίσχυση της μάθησης και την επέκταση της κατανόησης.

DR ELIZABETH AUSTIN

Όταν το παιδί σας δεν είναι ακόμη σε θέση να μιλήσει, μπορεί να είναι δύσκολο να προσπαθήσετε να καταλάβετε τι χρειάζεται. Όλοι είχαμε εκείνες τις στιγμές όπου ένα παιδί αναστατώνεται ή ξεσπάει σε κλάματα χωρίς φαινομενικά κανένα λόγο. Μακάρι να μπορούσαν να μας πουν τι θέλουν, τότε και εκεί!

Τι θα γινόταν αν υπήρχε ένας τρόπος που θα μπορούσατε να βοηθήσετε το παιδί σας να επικοινωνήσει σε αυτές τις καταστάσεις, ακόμη και πριν προλάβει να πει τις πρώτες του λέξεις;  

Σε αυτό το άρθρο, θα διερευνήσουμε πώς να ερμηνεύσετε τη μη λεκτική γλώσσα του παιδιού σας. Λιγότερα δάκρυα και λιγότερη απογοήτευση για όλους!

Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΜΙΛΙΑ 

Για να κατανοήσουμε καλύτερα αυτό το θέμα, ας ξεκινήσουμε με τα βασικά: τον ορισμό της επικοινωνίας. Η επικοινωνία αποτελείται από πολλά περισσότερα από τις λέξεις που λέμε. Περιλαμβάνει επίσης τη μη λεκτική επικοινωνία. Αυτά είναι πράγματα όπως η γλώσσα του σώματος, οι εκφράσεις του προσώπου, η κατάδειξη και η χρήση χειρονομιών και σημαδιών.

Στα μικρά παιδιά, υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος ανάπτυξης μη λεκτικής επικοινωνίας που συμβαίνει πολύ πριν από αυτές τις πρώτες λέξεις. Σκεφτείτε το:

• Το πρώτο χαμόγελο που σας χαρίζει το μωρό σας
• Το νήπιό σας δείχνει προς κάτι που θέλει
• Η έκφραση του προσώπου που κάνουν όταν δοκιμάζουν ένα νέο φαγητό.
• Χρησιμοποιούν νοήματα για λέξεις όπως «τρώω», «πίνω» ή «πάω».

Όλα αυτά είναι μη λεκτική επικοινωνία!

Πριν μιλήσουμε περισσότερο για τα σημάδια και τις χειρονομίες, ας ξεφύγουμε από ένα πράγμα: Η διδασκαλία της νοηματικής γλώσσας του μωρού δεν προκαλεί καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και της γλώσσας. Αυτή είναι μια παρανόηση που ακούω συνήθως από τους φροντιστές. Εκφράζουν την ανησυχία, εύλογα, ότι εάν ένα μωρό μπορεί να εκφράσει τις ανάγκες του με απλές χειρονομίες, δεν θα έχει λιγότερο κίνητρο να μάθει λέξεις;

Αυτό δεν ισχύει και δεν έχει τις ρίζες του σε γεγονότα ή έρευνα. Αν μη τι άλλο, η διδασκαλία της νοηματικής γλώσσας του μωρού μαζί με λέξεις συμβάλλει στην προώθηση της γλωσσικής ανάπτυξης. Τα σημάδια απλώς επιτρέπουν στα παιδιά να εκφραστούν πιο εύκολα όταν οι λέξεις δεν είναι ακόμα διαθέσιμες.

Καθώς τα παιδιά αρχίζουν να μαθαίνουν και να μιμούνται ήχους και λέξεις και το λεκτικό τους λεξιλόγιο μεγαλώνει, αυτές οι χειρονομίες συνήθως εξαφανίζονται. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να μοντελοποιείτε τόσο τις χειρονομίες όσο και τις λέξεις όταν εισάγετε σημάδια.

Τώρα ας συζητήσουμε πώς μπορείτε να διδάξετε και να προωθήσετε χειρονομίες με το παιδί σας.

Πώς να διδάξετε σημάδια και χειρονομίες στο μωρό σας;

Ας χρησιμοποιήσουμε ένα παράδειγμα που σχετίζεται με την αγαπημένη μου δραστηριότητα: το φαγητό! Προσποιηθείτε ότι είναι σχεδόν μεσημεριανό και ξέρετε ότι το μωρό σας πεινάει. Έτσι αρχίζουν να κάνουν αυτό που κάνουν καλύτερα τα μωρά, να κλαίνε.

Σκεφτείτε πώς θα εξελισσόταν κανονικά η κατάσταση. Συνεχίζουν να κλαίνε μέχρι να τους δώσεις φαγητό; Εάν αυτό είναι το τυπικό μοτίβο για το παιδί σας, δοκιμάστε να αλλάξετε αυτή τη συμπεριφορά δίνοντάς του ένα απλό σημάδι για χρήση.

Καθώς το παιδί σας κλαίει, δείξτε του το φαγητό και περιμένετε μερικά δευτερόλεπτα. Εάν δεν κάνουν χειρονομίες προς το φαγητό, τότε μοντελοποιήστε μια πινακίδα όπως «περισσότερο», «τρώω» ή «πεινάω». Προτρέψτε το παιδί σας να σας μιμηθεί και, στη συνέχεια, δώστε του την ανταμοιβή – σε αυτή την περίπτωση, το φαγητό του!

Μια άλλη σημαντική και ισχυρή χειρονομία είναι το δείξιμο. Όταν το μωρό σας γίνει ενός έτους, θα πρέπει να παρατηρήσετε ότι αρχίζει να δείχνει προς τα επιθυμητά αντικείμενα.

Την επόμενη φορά που το παιδί σας θα κλάψει ή θα στεναχωρηθεί και δεν μπορεί να επικοινωνήσει τι χρειάζεται, ζητήστε του να σας δείξει τι θέλει. Ίσως χρειαστεί να δείξετε διάφορα αντικείμενα που υποψιάζεστε ότι θέλει το μωρό σας για να το παρακινήσετε να δείξει.

Ακολουθεί μια εύκολη δραστηριότητα που μπορείτε να δοκιμάσετε: Δώστε επιλογές για αντικείμενα που μπορεί να αρέσουν στο παιδί σας. Ίσως δύο διαφορετικά σνακ, ή δύο διαφορετικά παιχνίδια. Ρωτήστε τους ποιο θέλουν και δείτε αν θα σας δείξουν και θα σας δείξουν!

Θυμηθείτε, μπορεί να χρειαστεί πολλή επανάληψη προτού το παιδί σας αρχίσει να μιμείται τα σημάδια και τις χειρονομίες σας. Ασκηθείτε λοιπόν συχνά. Και μην ξεχνάτε να προσφέρετε θετική ενίσχυση όταν κάνουν μια δραστηριότητα καλά! Καθώς το παιδί σας μαθαίνει να χειρονομεί όλο και περισσότερο, θα αρχίσει να συνδέει τον έπαινο, το χαμόγελο, το χειροκρότημα ή την υπερβολική φωνή σας και τη δράση που εκτελεί. Αυτό θα τα ενθαρρύνει να επικοινωνούν περισσότερο, κάτι που οδηγεί σε περαιτέρω ανάπτυξη του λόγου και της γλώσσας!

Ως Λογοθεραπεύτρια, θέλω να αισθάνεστε σίγουροι ότι μπορείτε να κατανοήσετε καλύτερα τι προσπαθεί να σας πει το παιδί σας και να το βοηθήσετε να επικοινωνήσει με σημάδια και χειρονομίες. Θυμηθείτε, η πρώτη λέξη του παιδιού σας δεν χρειάζεται να είναι το μόνο ορόσημο που περιμένετε. Τα πρώτα σημάδια και χειρονομίες είναι εξίσου επικοινωνία με την ομιλία, και μπορεί να είναι εξίσου μαγικά όταν εμφανιστούν. Να είστε περήφανοι για το μικρό σας όταν το καταφέρει αυτό. Και δώστε στον εαυτό σας ένα χτύπημα στην πλάτη, επίσης!

Σας ευχαριστώ πολύ που είστε εδώ και δίνετε αγάπη καθημερινά στο δημιούργημα μου. Δεν το θεωρώ δεδομένο! 

Με αγάπη,

Καρκανιά Εύη Bsc Λογοθεραπεύτρια-Λογοπεδικός

Εmail επικοινωνίας - διευκρινήσεων: tobalonitoulogou@gmail.com

Follow 🎈 on Instagram: speech_balloon

«Ο πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης-αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής-αποσπασματικής αναδημοσίευσης.»