Οθόνες - Επηρεάζουν ή όχι την ανάπτυξη του λόγου & της ομιλίας;

Σε μια εποχή όπου οι ψηφιακές συσκευές έχουν γίνει πανταχού παρούσες, οι ανησυχίες για τις επιπτώσεις του χρόνου οθόνης στην ανάπτυξη των παιδιών έχουν ενταθεί. Μεταξύ των μυριάδων ανησυχιών, ένας τομέας που έχει συγκεντρώσει σημαντική προσοχή είναι η πιθανή σχέση μεταξύ του υπερβολικού χρόνου οθόνης και της καθυστέρησης ομιλίας και ομιλίας στα παιδιά. Καθώς οι γονείς και οι φροντιστές παλεύουν με την πλοήγηση στο ψηφιακό τοπίο, η κατανόηση των επιπτώσεων του χρόνου οθόνης στην ανάπτυξη του λόγου και της γλώσσας είναι πρωταρχικής σημασίας.

Η έλευση των smartphone, των tablet και άλλων ψηφιακών gadget έχει φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά αλληλεπιδρούν με τον κόσμο γύρω τους. Ενώ αυτές οι συσκευές προσφέρουν άνευ προηγουμένου πρόσβαση σε πληροφορίες και ψυχαγωγία, παρουσιάζουν επίσης ένα δίκοπο μαχαίρι όταν πρόκειται για την ανάπτυξη των παιδιών. Ο υπερβολικός χρόνος οθόνης έχει συσχετιστεί με διάφορες αρνητικές συνέπειες, που κυμαίνονται από διαταραχές ύπνου έως μειωμένες γνωστικές ικανότητες. Ωστόσο, μια από τις πιο ανησυχητικές διακλαδώσεις είναι η πιθανή επίδρασή της στην ανάπτυξη του λόγου και της γλώσσας.

Έρευνα που εξετάζει τη σχέση μεταξύ του χρόνου οθόνης και της καθυστέρησης ομιλίας έχει αποδώσει μικτά ευρήματα. Ορισμένες μελέτες υποδηλώνουν συσχέτιση μεταξύ της παρατεταμένης έκθεσης στην οθόνη και των καθυστερήσεων στην κατάκτηση της γλώσσας, ενώ άλλες αναφέρουν ασαφή αποτελέσματα. Ωστόσο, οι ειδικοί τονίζουν την ανάγκη για προσοχή, ιδιαίτερα όσον αφορά την ποιότητα και το πλαίσιο του χρόνου οθόνης.

Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP) συνιστά τον περιορισμό του χρόνου οθόνης για παιδιά ηλικίας 2 έως 5 ετών σε όχι περισσότερο από μία ώρα την ημέρα υψηλής ποιότητας προγραμματισμού, τονίζοντας τη σημασία των διαδραστικών δραστηριοτήτων και των πραγματικών εμπειριών. Ο υπερβολικός χρόνος οθόνης μπορεί να εκτοπίσει κρίσιμες ευκαιρίες για αλληλεπιδράσεις πρόσωπο με πρόσωπο και περιβάλλοντα πλούσια σε γλώσσα, τα οποία είναι απαραίτητα για την ενίσχυση των δεξιοτήτων λόγου και γλώσσας.

Μία από τις κύριες ανησυχίες σχετικά με τον χρόνο οθόνης είναι η δυνατότητά του να εκτοπίζει δραστηριότητες που προάγουν την ανάπτυξη της γλώσσας, όπως η ανάγνωση, η αφήγηση και το παιχνίδι με φαντασία. Σε αντίθεση με την παθητική κατανάλωση οθόνης, οι διαδραστικές δραστηριότητες όπως η ενασχόληση με τη συζήτηση, το παιχνίδι με τα παιχνίδια και η εξερεύνηση του περιβάλλοντος παρέχουν στα παιδιά ανεκτίμητες ευκαιρίες να εξασκήσουν επικοινωνιακές δεξιότητες, να επεκτείνουν το λεξιλόγιο και να κατανοήσουν τα κοινωνικά στοιχεία.

Επιπλέον, το περιεχόμενο και το πλαίσιο του χρόνου οθόνης διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση του αντίκτυπού του στη γλωσσική ανάπτυξη. Ο εκπαιδευτικός προγραμματισμός που είναι διαδραστικός, κατάλληλος για την ηλικία του και συνοδεύεται από δέσμευση ενηλίκων μπορεί να προσφέρει οφέλη όσον αφορά την έκθεση και την εκμάθηση της γλώσσας. Αντίθετα, η υπερβολική έκθεση σε μέσα με γρήγορο ρυθμό, οπτικά διεγερτικά χωρίς ουσιαστική αλληλεπίδραση μπορεί να εμποδίσει την απόκτηση και την κατανόηση της γλώσσας.

Γνωρίζουμε ότι τα παιδιά με γλωσσικές καθυστερήσεις χρειάζονται πολλές ευκαιρίες για να ακούσουν και να χρησιμοποιήσουν τη γλώσσα κατά τη διάρκεια ευχάριστες αλληλεπιδράσεις. Όσο περισσότερο χρόνο περνούν αλληλεπιδρώντας, παίζοντας και μιλώντας με τους γονείς και τους φροντιστές τους, τόσο περισσότερες ευκαιρίες θα έχουν να εξασκηθούν στην επικοινωνία και να μάθουν νέες λέξεις. Το να ξοδεύουν πολύ χρόνο μόνα τους βλέποντας οθόνες μπορεί να σημαίνει ότι ένα παιδί δεν έχει αρκετές ευκαιρίες να ασχοληθεί και να μιλήσει μπρος-πίσω με τους ανθρώπους. Αυτό σημαίνει ότι ξοδεύουν λιγότερο χρόνο για να μάθουν και να εξασκηθούν στην επικοινωνία.

Με αγάπη,

Καρκανιά Εύη 

Λογοθεραπεύτρια-Λογοπεδικός

Εmail επικοινωνίας - διευκρινήσεων: tobalonitoulogou@gmail.com

Follow 🎈 on Instagram: speech_balloon

«Ο πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης - αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής-αποσπασματικής αναδημοσίευσης.»